Uyku Bozuklukları

Uyku Bozukluğu Nedir?

Uyku non-REM ve REM olarak iki fazdan meydana gelir. Kaliteli uyku için bu fazların tamamlanması gerekir. Bu fazların tamamlanmasının sağlanamadığı zaman uyku bozuklukları meydana gelir. Uyku bozukluğu yeterince uyuyamama şeklinde olabildiği gibi fazla uyuma olarak da kendini gösterebilir.

Uyku Bozukluğu Neden Olur?

Uyku bozuklukları birçok sebepten ötürü meydana gelebilir. Stres, sigara kullanımı, alkol kullanımı, çalışma saatlerinin uzun ya da düzensiz olması, egzersiz yapılmaması, fazla kafein tüketimi, ışık, fazla sesli ortamda bulunmak gibi nedenlerle uyku bozukluğu meydana gelebilir. Uyku bozukluğunun neden olduğu anlaşılıp buna göre bir tedavi yöntemi belirlenir.

Uyku Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Uyku bozukluğu belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Aşırı uykululuk hali,
• Horlama,
• Uykuda nefes duraklaması yaşama,
• Uyuyamama durumu,
• Gece terlemesi yaşama,
• Sık tuvalete kalkma,
• Yorgun uyanma, gündüz yorgunluğu ve uyuklama durumu,
• Unutkanlık,
• Konsantrasyon bozukluğu,
• Cinsel isteksizlik,
• Çabuk sinirlenme,
• Uykuda ağza acı ekşi mide sıvılarının geldiğini hissetme

Bu durumlardan bir veya birkaçı görüldüğünde uyku bozukluğu yaşanıyor olabilir.

Uyku Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

Uyku bozukluğu birçok farklı şekilde kendini gösterir. Uyku bozukluğu çeşitleri şu şekilde sıralanabilir;

• Uykusuzluk (Insomnia); uykusuzluk, uykuya dalmada zorluk ve uykuyu sürdürmede yaşanan zorluktur.
• Aşırı Uykululuk (Hipersomnia); aşırı uykululuk, gündüzleri uyuma eğilimi durumudur.
• Huzursuz Bacak Sendromu; uykuda istemsizce bacakları aşırı hareket ettirme durumudur. Bacaklarda karıncalanma ve uyuşma hissedilebilir.
• Parasomnia; Uyku esnasında yapılan anormal davranışlara denir. Bunlar; uyurgezerlik, uykuda konuşma, inlemek ve dış gıcırdatma şeklindedir.
• Uyku apnesi; Uyku esnasında nefes almanın azalması durumuna denir. Kişi oksijen yetersizliğinden sık sık uyandığı için verimli uyku elde edemez.
• Narkolepsi; Kişinin gün içinde gelen ani uyku ataklarına narkolepsi denir. Kişi aniden yorgun hissederek uyur.

Uykuya Dalamama Problemi Nasıl Aşılır?

Uykuya dalamama problemi birçok şekilde görülebilir. Uykudayken uyanıp tekrar uyuyamama, uyku durumu görülse de tam olarak uykuya kendini verememe şeklinde görülebilir. Uykuya dalamama problemine imsonia adı verilir. Geç uyuyup erken uyanmak ve bir daha uyuyamamak, gece uykusundan sonra hala yorgun hissetmek, gece uyanmak imsonia belirtisi olabilir.

Polisomnografi (Uyku Testi) Nedir?

Polisomnografi uyku sırasında bazı durumları tespit etmek için yapılır. Bu test sayesinde uyku kalitesi belirlenir ve uyku bozukluğunun nedeni bulunmaya çalışılır. Polisomnografiyle; uyku sırasında oksijen seviyesi tespiti, uyku sırasında beyin dalgalarının kayıt edilmesi, solunum yollarındaki hava akışı, göz hareketleri, EKG, kasların elektriksel aktivitesi ve vücut pozisyonu gözlemlenir. Bu test horlama ve uyku apnesi, kronik uykusuzluk, uykuda periyodik bacak sendromu, uyurgezerlik, epilepsi, REM uyku davranış bozukluğu olan kişilere uygulanabilir.

Uyku Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Uyku bozukluğu tedavisinden önce testlerle uyku bozukluğunun nedeni belirlenir. Hastanın hastalık öyküsü alınır, fizik muayenesi yapılır ve gerekli görülen durumlarda görüntüleme tekniklerinden ve laboratuvar tetkiklerinden yararlanılır. Bu sonuçlara göre sorun tespit edilir. Tedavi aşamasında ise ilaç kullanımı yaygındır. Melatonin takviyesi, uykuya dalmayı kolaylaştıran ilaç tedavileri ve nefes almayı kolaylaştıran aparat kullanılabilir. Uyku apnesi için cerrahi operasyonlar da gerçekleştirilebilir. Bu tür tedavilerin yanı sıra kişinin kendisinin de uygulaması gereken durumlar bulunur. Dengeli ve yeterli beslenilmeli, karbonhidrat içeren gıdalar az tüketilmeli, ideal kiloyu korunmalı, düzenli egzersiz yapılmalı, kafein az tüketilmeli, sigara ve alkol tüketimi azaltılmalı, uyumadan önce 1.5- 2 saat aralığında gıda alınmamalı, telefon tablet gibi cihazların kullanımı azaltılmalıdır.